Eerste Westlandse mantelzorginloop: ‘En wie vraagt de mantelzorger hoe het gaat?’

door Evelyne Lammerding

“En wie vraagt de mantelzorger hoe het gaat?’’ Aan tafel in haar gezellige huis praat Anny Berendse over het nieuwe fenomeen Mantelzorg Inloop Westland en waarom Westland dit nodig heeft. Berendse heeft in het verleden onder meer het hospice in Naaldwijk van de grond gekregen, de stichting Kwadraad voor maatschappelijk werk in Zuid-Holland opgericht en ze is bestuursvoorzitter bij Vitis Welzijn geweest.

“Door de toenemende vergrijzing, komen er steeds meer mantelzorgers bij in Westland,’’ zegt de voortrekker van Mantelzorg Inloop Westland. Nederland ontgroent en vergrijst en Westland doet mee in deze trend, laten het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en gemeentelijke cijfers zien. De ontwikkeling van dubbele vergrijzing tekent zich al jaren af en zet naar verwachting de komende jaren verder door. De groep 65-plussers wordt groter. Binnen deze groep stijgt het aandeel 80-plussers.Het betekent dat meer zorg nodig is.

Tegelijkertijd wordt bespaard op ouderenzorg. Het overheidsbeleid is erop gericht ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Daardoor is er een belangrijke rol voor thuiszorg weggelegd. Maar de thuiszorg heeft het zwaar, weet Berendse. Veel zorg komt daarmee neer op de schouders van mantelzorg.

Iedereen

Berendse wijst erop dat iedereen plotseling mantelzorger kan worden. “Er gebeurt iets met iemand en je geeft diegene hulp,’’ schetst zij het vaak eenvoudige begin van het mantelzorgerschap. De hulpvraag blijkt later echter structureel van aard te zijn, breidt zich langzaam maar zeker uit en wordt in de loop der tijd ook zwaarder. “Mantelzorg is zorg die niet gemist kan worden voor het leven van iemand. Het is meer dan een boodschap doen. Druk op de mantelzorger ontstaat sluipenderwijs. ‘’

Behalve het werk dat mantelzorgers verrichten, delen zij meestal ook de zorgen van de hulpvrager, stelt Berendse. Daarbij hebben zij nog hun eigen gezin, werk en ziet Berendse steeds vaker dat ze ook de zorg voor kleinkinderen deels op zich nemen. Zo kan de mantelzorger op een punt belanden waarop de maat vol is en zij - ‘ik constateer dat het vaak vrouwen zijn’ - zelf aan hulp toe is. “Om overbelasting te voorkomen, is het mantelzorginlooppunt in het leven geroepen,’’ legt Berendse uit.

Vitis Welzijn faciliteert het steunpunt dat onderdak krijgt aan de Dijkweg 21 in Naaldwijk. Het punt begint met zeven vrijwilligers uit overwegend de zorg. Elke woensdagmorgen van 10.00 tot 14.00 uur is de Mantelzorg Inloop Westland open. Elke tweede woensdag van de maand is het centrum extra geopend van 19.00 tot 21.00 uur.

“Wij zijn er voor alle mantelzorgers,’’ zegt Berendse: “Mensen die voor ouderen zorgen, maar ook mensen die jonge mensen met een chronische ziekte, fysiek of geestelijk, helpen. Wie al lang mantelzorg geeft kan komen, maar ook wie net is begonnen en zich afvraagt hoe lang het gaat duren, kan er terecht. Misschien moet iemand de weg weten om extra hulp te krijgen. Wij wijzen mantelzorgers op de mogelijkheden die er voor hen zijn. We helpen net zo lang totdat de mantelzorgers op de juiste plek zitten.’’

Huiskamergesprekken

Verder worden huiskamergesprekken georganiseerd rond uiteenlopende thema’s. “Ict bijvoorbeeld,’’ zegt Berendse, “biedt veel mogelijkheden.’’ Ze noemt Tessa, een kleine robot die op bepaalde momenten een taak uitspreekt. “Stel: Ik werk en zorg voor mijn dementerende moeder. Als ik op mijn werk zit, kan Tessa zeggen: ‘Je moet je medicijnen innemen’. De robot herhaalt dat totdat mijn moeder dat heeft gedaan.’’

Dit en veel meer onderwerpen passeren de revue. “Het gaat erom dat mantelzorgers een balans vinden in hun leven waarbij ze zorgzaam kunnen zijn en hun eigen leven kunnen leiden met ruimte om te ontspannen.’’