Uitvaarten tijdens coronacrisis: ‘Zoveel emotionele beslissingen. Je staat er niet bij stil’

door Bianca Mokkenstorm

“Veel mensen worden overvallen door de beperkingen. Er moeten zoveel emotionele beslissingen worden genomen, daar sta je niet bij stil. Gelukkig kunnen we alternatieven bedenken die wél mogelijk zijn. Verwacht je binnenkort misschien een uitvaart, gun jezelf dan nú de tijd om het erover te hebben. In alle rust, zonder tijdsdruk. Dat kan later veel onderlinge wrijving in de familie voorkomen.”

De laatste jaren werd het steeds normaler om een persoonlijke invulling te geven aan een uitvaart. Er was steeds meer mogelijk. Menigeen heeft een wensenboekje ingevuld waarin de eigen begrafenis of crematie tot in detail is vastgelegd. Door de uitbraak van het coronavirus wordt hier vrij onverwacht een grote streep door gehaald. Dat heeft behoorlijk wat gevolgen, vertelt Noordermeer.

Slecht nieuws

“De afgelopen weken voelen veel uitvaartbegeleiders zich de brenger van slecht nieuws. Wij moeten heel vaak ‘nee’ verkopen op belangrijke persoonlijke wensen. Door het coronavirus hebben we te maken met beperkingen, die nabestaanden rauw op het dak vallen. Zeker op een toch al emotioneel moment na het overlijden van een dierbare. Ik doe dit werk al 35 jaar met heel mijn hart, maar het is nog nooit zó moeilijk geweest.”

Het begint al bij het intakegesprek. Sjef was gewend om bij de mensen op huisbezoek te gaan, om daar in vertrouwde omgeving kennis te maken en de uitvaart te regelen. “Nu ben ik verplicht om dit soort gevoelige gesprekken in een grotere ruimte te houden, waar we op anderhalve meter afstand kunnen zitten. Ook mogen materialen of boeken niet meer worden beetgepakt om besmetting te voorkomen.”

Maximaal 30 personen

De strikte begrenzing van maximaal 30 personen op een uitvaart zorgt voor zeer moeilijke keuzes. “Westlandse families zijn vaak groot. Als je de levenspartner, kinderen en kleinkinderen optelt zit je al gauw boven de 30 personen. Wie nodig je dan wel uit en wie niet? Een condoleance voor meer dan 30 nabestaanden is evenmin toegestaan, en een hand of omhelzing zijn uit den boze. Heel moeilijk, omdat je juíst zo’n troostend gebaar nodig hebt.”

Ook op andere vertrouwde tradities moet nu worden ingeschikt. Zo mag een kist nu niet op de schouders worden gedragen, maar alleen door 4 (in plaats van 6) dragers per rolbaar worden vervoerd. Kleinere ruimtes van crematoria worden niet gebruikt, omdat de zitplaatsen onderling voldoende afstand moeten hebben. En waar vroeger de bloemstukken netjes door de dragers werden aangegeven, moeten deze nu door de nabestaanden zelf worden opgepakt en geplaatst. Dit alles om contact en dus eventuele besmetting zoveel mogelijk te voorkomen.

Alternatieven

Gelukkig hebben Sjef en zijn collega’s diverse alternatieven achter de hand waarmee een uitvaart tóch een persoonlijk tintje kan krijgen. “Laat je uitvaartbegeleider erin meedenken. Ik raad de mensen nu bijvoorbeeld aan om juist thuis een extra warme sfeer te creëren. Draai daar de favoriete muziek van de overledene, eet de lievelingshapjes, steek een kaarsje aan en sta in gezinsverband stil bij de herinneringen die je deelt. Dat kan ook heel mooi en intiem zijn.”

Skype is nu echt een toverwoord, vertelt Sjef: “Laat een camera meelopen met de uitvaart, zodat belangstellenden vanuit huis online de dienst kunnen volgen. Ook een grote herdenkingsbijeenkomst achteraf, eventueel met beelden van de uitvaart, kan alsnog een indrukwekkend afscheidsmoment opleveren. Met wat creativiteit is er dus gelukkig toch nog veel mogelijk.”

Heeft u behoefte aan meer informatie of een persoonlijk gesprek? Neem gerust contact op met Sjef Noordermeer of een van de andere uitvaartbegeleiders in onze regio.