Tijdelijke vergunning moet bewoners tuinderswoningen zekerheid geven

Het gaat om bedrijfswoningen die op agrarische grond staan en die feitelijk alleen bewoond mogen worden door tuinders. In 2005 heeft de gemeente Westland 43 van deze woningen een zogeheten ‘gedoogbrief’ gestuurd. Daarin stond dat de bewoners in hun agrarische woning mochten blijven wonen, ook als ze niets (meer) te maken hebben met het naastgelegen tuinbouwbedrijf.

De gedoogconstructie is echter allesbehalve zaligmakend. Bij plannen voor herstructurering moeten de bewoners alsnog, letterlijk, het veld ruimen. Hun huis verkopen kan, maar alleen tegen ‘agrarische’ waarde. Die is doorgaans ongeveer de helft bedraagt van de reguliere marktwaarde. Bovendien geven bewoners bij de gemeente aan dat verkopen lastig is omdat zowel mogelijke kopers als hypotheekverstrekkers terughoudend zijn. Tot slot mag men de woningen niet ver- of herbouwen, tenzij dat vergunningsvrij kan.

Geen rechtskracht

Daar komt bij dat de gedoogbrief niet meer rechtsgeldig blijkt te zijn. “Door zowel nieuwe feiten en omstandigheden, zoals onder andere de vaststelling van nieuwe bestemmingsplannen en beleidswijzigingen, als door recente uitspraken van het hoogste rechtsorgaan, de Raad van State is uw ‘gedoogbrief’ géén besluit meer en heeft daarmee géén rechtskracht meer. U kunt daarom geen rechten meer ontlenen aan de gedoogbrief”, aldus de gemeente in een bericht naar de 43 huishoudens. Dat betekent dat de bewoners van de 43 agrarische woningen met lege handen staan.

Vergunning

Hoewel het voor de gemeente ‘geen prioriteit’ heeft om te handhaven op de strijdige bewoning, kan een andere partij de gemeente wel verzoeken om dat te doen. In dat geval is de gemeente gedwongen een besluit te nemen en kan het gebeuren dat de bewoners hun huis uit moeten.

Daarom biedt de gemeente de bewoners van de 43 woningen nu de mogelijkheid een tijdelijke omgevingsvergunning aan te vragen. Daarmee kan de woning de komende tien jaar nog rechtmatig bewoond worden. Bovendien moet de vergunning het ook gemakkelijker maken om de woning te verkopen. De vergunning blijft namelijk gewoon geldig, ook al verandert de woning van eigenaar. Wel zijn er voorwaarden. Zo moet bij verkoop nog steeds uitgegaan worden van de agrarische waarde. En zodra de woning weer nodig is voor agrarische bedrijfsvoering komt de vergunning te vervallen. Herstructurering blijft dus een bedreiging. Ook mogen er geen afspraken met andere partijen worden gemaakt die de naleving van de voorwaarden belemmeren. Het niet naleven van deze voorwaarden zal betekenen dat de gemeente de vergunning weer intrekt. De bewoners kunnen de vergunning de komende zes maanden gratis aanvragen. Normaal kost zo’n aanvraag krap 1000 euro. De behandeltermijn is acht weken. Overigens kunnen belanghebbenden wel gewoon bezwaar maken tegen de vergunning.

Omgevingsplan

Wie voor langere tijd dan tien jaar zekerheid wil hebben kan een vergunning voor onbepaalde tijd aanvragen. De voorwaarden blijven hetzelfde, maar de tijdelijke termijn van tien jaar vervalt. Een ander voordeel is dat deze vergunning ook rechtsgeldig is onder de Omgevingswet die op 1 januari 2022 in werking treedt. Voor het aanvragen van deze vergunning moet men wel betalen; 8.938,55 euro. Bovendien moet de gemeenteraad hier ook een zogeheten verklaring van geen bedenkingen voor afgeven. De behandeltermijn voor dit type vergunning is dan ook langer; 26 weken. De gemeente raadt de bewoners overigens af om deze weg te bewandelen. “Omdat wij voornemens zijn de tijdelijke omgevingsvergunningen (de eerste mogelijkheid) op te nemen in een Omgevingsplan, adviseren wij u geen gebruik te maken van deze tweede mogelijkheid,” aldus de gemeente.